In the early days of the Battle of Anandpur 1704, when Pahari and Mughal forces surrounded the city, Nahar Singh and Sher Singh concoted a plan to raid the enemy encampments at night. Santokh Singh, in his Gurpratap Suraj Prakash *1843*, describes the battle below:
ਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ ਪੁਨ ਕਹ੍ਯੋ ਲਖਹੁ ਇਮ ਰਾਜਨੀਤ ਕੀ ਬਾਤੀ ।
Sher Singh said *to his brother Nahar Singh*, "Understand this to be strategy in warfare.
ਸਮਾ ਪਾਇ ਰਿਪੁ ਤੇ ਨ ਚੁਕੈ ਕਿਮ ਨਿਸਚੈ ਕਰਹਿ ਸੁ ਘਾਤੀ ।੧੦।
When the opportunity arises against an enemy one should, with determination, destroy them.
ਤੁਰਕਨਿ ਕੋ ਮਾਰਨ ਮਤਿ ਗੁਰ ਕੋ ਇਹ ਬਿਧਿ ਤਿਨ ਅਨੁਸਾਰੇ।
The Guru's instruction is that we destroy the Turks, if we then undergo this mission the Guru will be pleased.
ਪ੍ਰਭੂ ਬੂਝਨਿ ਕੀ ਅਬਿ ਨਹਿ ਆਛੀ ਸੁਨਿ ਹੈਂ ਸਕਲ ਸਕਾਰੇ ।੧੧।
It is not appropriate to wake the Master up at this time *to tell him about the mission*, They will hear about it in the morning.
ਅਬਿ ਮੈਂ ਭਲੀ ਭਾਂਤਿ ਰਿਪੁ ਜੋਹੇ ਪਰੇ ਸੁਪਤ ਇਕ ਸਾਰਾ ।
I have looked carefully at all the army and they are all in deep sleep.
ਬਹੁਰ ਘਾਤ ਇਹ ਹਾਥ ਨ ਆਵੈ ਕਰਹੁ ਸੰਘਰ ਸਥਾਰਾ ।੧੨।
The opportunity to ambush the enemy like this will not come again, let us all come together to destroy them.
ਛਕਿ ਅਫੀਮ ਮੈਂ ਬਾਹਰ ਗਮਨਯੋਂ ਆਵਤਿ ਜਾਤਿ ਨਿਹਾਰੇ ।
Taking opium I will *lead* the advancement, come passionately with me to go !
ਗਾਫਲ ਪਰੇ ਤ੍ਰਾਸ ਬਿਨ ਹ੍ਵੈ ਕੇ ਆਛੀ ਬਿਧਿ ਲਿਹੁ ਮਾਰੇ ॥੧੩॥
Engrossed in lethargy, they don't fear us *and aren't on alert*, now is the perfect time to kill them!"
ਸਨੇ ਸਨੇ ਸਭਿ ਸਿੰਘ ਜਗਾਏ ਸੁੱਖਾ ਪੀਵਨ ਕੀਨੋ ।
Quietly and slowly *Sher Singh and Nahar Singh* awoke the other Singhs, *then prepared* and began to drink Cannabis.
ਸੌਚ ਸ਼ਨਾਨ ਠਾਨਿ ਕਰਿ ਸਗਰੇ ਖੜਗ ਸਿਪਰ ਧਰਿ ਲੀਨੋ ॥੧੪॥
They all bathed and prepared themselves, arming themselves with a sword and shield.
ਜਾਮ ਨਿਸਾ ਤੇ ਤਯਾਰੀ ਠਾਨਤਿ ਅਪਰ ਦੁ ਘਰੀ ਬਿਤਾਈ ।
During the night they got ready, which lasted up to 45 minutes.
ਖਟ ਘਟਿਕਾ ਜਬਿ ਰਹੀ ਰਾਤਿ ਲਖਿ ਸਿੰਘ ਤਯਾਰ ਸਮੁਦਾਈ ॥੧੫॥
The Singhs were all ready when there was about two and a half hours left in the night.
ਸਭਿ ਕੋ ਸਮੁਝਾਵਨ ਕਰਿ ਨੀਕੇ ਇਕ ਇਕ ਖੜਗ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ।
*Nahar Singh and Sher Singh* carefully instructed all the Singhs, "Hit each person just once
ਬਹੁਰ ਸ਼ੱਤ੍ਰੁ ਕੇ ਬੀਚ ਨ ਰਹੀਏ ਹੂਜੇ ਤੁਰਤ ਕਿਨਾਰੇ ॥੧੬॥
But then do not remain within all the enemies, quickly turn back onto our side"
ਪੌਰ ਲੋਹਗੜ ਕੋ ਤਬਿ ਖੋਲ੍ਯੋ ਨਿਕਸੇ ਸਿੰਘ ਜੁਝਾਰੇ ।
Then when main gate of the Fort of Lohgarh opened the Brave Singhs poured out.
ਖੜਗ ਸਿਪਰ ਦ੍ਵੈ ਕਰ ਮਹਿਂ ਲੀਨੇ ਅਛਿਨ ਅਛਿਨ ਪਗ ਧਾਰੇ ॥੧੭॥
Equipped with sword and shield in hand, they slowly and carefully walked forward *toward the enemy*.17.
ਮੌਨ ਧਰੇ ਕੁਛ ਕਰੇ ਸ਼ਬਦ ਨਹਿਂ ਔਚਕ ਪਰੇ ਸੁ ਜਾਈ ।
They remained silent, no one spoke a word, and in no time they were upon *the enemy*.
ਮੁੰਡੀਆ ਨਗਨ ਤੁਰਕ ਕਟ ਡਾਰੇ ਸਭਿਨਿ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਚਲਾਈ ॥੧੮॥
The uncovered heads of the Turks were cut in half, all the Singhs struck down with their Kirpans.18.
ਮਾਰਿ ਮਾਰਿ ਕਰਿ ਰੌਰ ਮਚਾਯਹੁ ਕੂਦਤਿ ਸਿੰਘ ਜੁਝਾਰੇ ।
The Brave Singhs caused havoc pouncing upon the enemy yelling 'Kill ! Kill !'.
ਨੀਦਂ ਮਾਂਹਿ ਤੇ ਪਲਕ ਨ ਖੁਲਤੀ ਮਾਰਿ ਖੜਗ ਕਟਿ ਡਾਰੇ ॥੧੯॥
Engrossed in deep sleep the Turks did not even open their eyes while being chopped down with swords.
ਆਧੀ ਘੜੀ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਬਹੀ ਬਹੁ ਰੁੰਡ ਮੁੰਡ ਗਨ ਹੋਏ ।
For roughly 12 minutes the Singhs struck down greatly with their Kirpans; many heads were separated from their bodies.
ਸ਼ਸਤ੍ਰ ਸੰਭਾਰ ਨ ਕਿਸ ਕੀ ਹੋਈ ਕਟਿ ਕਟਿ ਧਰਿ ਪਰ ਸੋਏ ॥੨੦॥
Not one of the enemy was able to grasp their weapons *in time*; their cut up body parts were laying on the ground.
ਕਿਸ ਕੋ ਮੁੰਡ ਤੁੰਡ ਕਿਹ ਕਾਟ੍ਯੋ ਕਿਸ ਕੀ ਗ੍ਰੀਵਾ ਨਿਯਾਰੀ ।
Someone had their head sliced, some had their slashed, some had their necks cut off.
ਕਿਹ ਸਿਕੰਧ, ਭੁਜ, ਹਾਥ ਕਟ੍ਯੋ ਕਿਹ, ਕਟ ਕਿਸ ਪੇਟ ਪਿਛਾਰੀ ॥੨੧॥
Someone's shoulder was cut, someone had their arm cut, some their hands, someone their back and someone their stomach was sliced.
ਜੰਘ ਕਟੀ, ਜਾਨੂ ਕਿਸ ਕਾਟ੍ਯੋ, ਕਿਸ ਕੇ ਚਰਨ ਬਿਦਾਰੇ ।
Some had their legs cut off, some had their back cut, some had their feet cut off.
ਲੋਚਨ, ਕਰਨ ਕਟੇ ਬਿਲਲਾਵਤਿ ਇਕ ਬਾਰੀ ਇਮ ਮਾਰੇ ।੨੨।
Some having their eyes pierced screamed out in pain; in one moment so many were killed.
ਭਯੋ ਸਥਾਰ ਖੇਤ ਮਹਿਂ ਤੁਰਕਨਿ ਜਿਮ ਕਾਸਟ ਕਟਿ ਡਾਰੇ ।
The Turks in the battlefield were stacked up, like how logs of woods are stacked.
ਨਿਸਾ ਅੰਧੇਰ ਸ਼ੋਰ ਬਡ ਮਾਚਾ ਦਿਖਤਿ ਨ ਹਾਥ ਪਸਾਰੇ ।੨੩।
There was great mayhem created in the dark night, it was so dark you could not see your hand.
ਨਿਕਟ ਕਿ ਦੂਰ ਹੁਤੇ ਗਨ ਡੇਰੇ ਸਨਧ ਬੱਧ ਹੁਇ ਧਾਏ ।
*Then* armed and equipped warriors from both nearby and further away encampments *of the Turks* rushed towards the battlefield.
ਸਿੰਘ ਕਿਨਾਰਾ ਕਰਿ ਤਤਛਿਨ ਮਹਿਂ ਦੁਰਗਾ ਬਿਖੈ ਸਭਿ ਆਏ ।੨੪।
Very quickly however all the Singhs crossed over and entered against the Fortress of Lohgar.
ਚਲਨਿ ਲਗੀ ਗਨ ਤੁਪਕ ਮਿਲੇ ਪੁਨ ਕਛੂ ਪਛਾਨ ਨ ਹੋਈ ।
Then the guns of the Turks began to ring off but they could not tell who they were shooting at.
ਆਪਸ ਬਿਖੇ ਕਟਨ ਸਭਿ ਲਾਗੇ ਸੂਝ ਬੂਝ ਨਹਿ ਕੋਈ ।੨੫।
They all began to fight amongst themselves, *due to the darkness* they could not comprehend who was who.
ਗੁਲਕਾਂ ਸੰਗ ਮਾਰੇ ਤਬਿ ਅਨਗਨ ਕਟੇ ਖੜਗ ਕੇ ਸੰਗਾ ।
They endlessly shot their guns and struck down with their swords.
ਇਤ ਉਤ ਲਖੈ ਸਿੰਘ ਇਹ ਆਵਤਿ ਕਰਤਿ ਆਪ ਮਹਿਂ ਜੰਗਾ ।੨੬।
They thought they saw the Singhs advancing on all sides, but really they are waging war amongst themselves.
Gurpratap [[Suraj]] Prakash Granth (1843), author: the Great Poet Santokh Singh
Rut 6, Chapter 16
![[sher nahar singh.png]]